Συνέντευξη στην «ΗΜΕΡΗΣΙΑ» της Κυριακής, 21.11.2010
1. Μετά τη μεταρρύθμιση του Ασφαλιστικού που «πλήγωσε» πολλούς,
αλλά, έγινε από τον προκάτοχό σας στη θέση αυτή υπουργό Α. Λοβέρδο, διαπραγματεύεστε εσείς πλέον με την τρόϊκα σε εφαρμογή του Μνημονίου την «τύχη» των συλλογικών συμβάσεων και των μισθών των εργαζομένων. Εκτιμάτε ότι θα διασωθεί, τελικώς, ο κατώτατος μισθός ή θα μπορεί να «σπάει» με επιχειρησιακές συμβάσεις, όπως ήδη έχει γίνει;
Τόσο η Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση που ρυθμίζει τον κατώτατο μισθό όσο και οι κλαδικές συμβάσεις αποτελούν δικλείδα ασφαλείας για τον υγιή ανταγωνισμό των επιχειρήσεων, την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας, την προστασία των εργαζομένων και την εργασιακή ειρήνη. Το πιο σημαντικό είναι ότι συμβάλλουν στην εδραίωση μιας κουλτούρας διαλόγου και συναίνεσης μεταξύ των κοινωνικών εταίρων. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα σε οικονομίες όπως η Ελληνική, όπου το 96,5% των επιχειρήσεων απασχολούν κάτω από 10 εργαζόμενους και το 75,3% των συνολικών θέσεων απασχόλησης προσφέρονται από πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις.
Γι΄αυτό υπολογίζουμε ότι η δυνατότητα απόκλισης των επιχειρησιακών συμβάσεων από τις αντίστοιχες κλαδικές, που έχει άλλωστε νομοθετηθεί με το Ν. 3845/2010, πρέπει να γίνει με τρόπο ελεγχόμενο και στοχευμένο και με διαδικασίες τέτοιες που θα εγγυώνται την διαφάνεια, τη νομική κατοχύρωση των ίδιων των επιχειρήσεων και μετά από την μέγιστη δυνατή συναίνεση των κοινωνικών εταίρων.
2.Το άλλο ανοιχτό θέμα σε σχέση με τις δεσμεύσεις για τα εργασιακά στο μνημόνιο είναι το τι θα γίνει με την επέκταση των συλλογικών συμβάσεων. Τι θα κάνετε με αυτό;
Η κατάργηση της επέκτασης βρίσκει αντίθετους τους κοινωνικούς εταίρους σύμφωνα με την Ελληνική νομοθεσία, η επέκταση των συλλογικών συμβάσεων, σύμφωνα με το άρθρο 11 του Ν. 1876/1990, έχει ως κύριο σκοπό την εξάλειψη του φαινομένου του αθέμιτου ανταγωνισμού μεταξύ των επιχειρήσεων. Και αυτό γιατί, χωρίς την επέκταση θα υπήρχαν άνισοι όροι αμοιβής μεταξύ αυτών που εκπροσωπούνται και συμβάλλονται και αυτών, κυρίως μικρομεσαίων, επιχειρήσεων που δεν καλύπτονται. Η επέκταση άλλωστε δεν γίνεται αυτόματα με Υπουργικές αποφάσεις αλλά μετά από αίτηση των ενδιαφερομένων και με τρόπο αντιπροσωπευτικό όπως γίνεται σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες.
3.Γιατί δεν αναπτύξατε όλη αυτή την επιχειρηματολογία όταν η κυβέρνηση διαπραγματευόταν το μνημόνιο και χρειάζεται να παρέμβετε τώρα αφού έχει ψηφιστεί ο νόμος;
Δεν τροποποιούμε τον νόμο του μνημονίου (Ν. 3845/2010) ο οποίος δίνει την δυνατότητα απόκλισης των επιχειρησιακών συμβάσεων από τις αντίστοιχες συλλογικές συμβάσεις. Ρυθμίζουμε τον τρόπο εφαρμογής του συγκεκριμένου άρθρου του νόμου (άρθρο 2, παράγραφος 7). Αναγνωρίζουμε απολύτως την ανάγκη δυνατότητας απόκλισης για την αντιμετώπιση προβλημάτων σε επίπεδο επιχείρησης και για την διατήρηση θέσεων εργασίας.
Το βασικό ζήτημα επομένως που βρίσκεται στο επίκεντρο της διαβούλευσης μας με τους κοινωνικούς εταίρους αλλά και την Τροϊκα είναι το εύρος, οι διαδικασίες και ο τρόπος εφαρμογής τυχόν αποκλίσεων για την προστασία τόσο του υγιούς ανταγωνισμού μεταξύ επιχειρήσεων όσο και βασικών εργασιακών δικαιωμάτων.
4.Πέρα από την αμοιβή, υπάρχει θέμα και για την ανεργία που αυξάνεται. Υπάρχουν επίσημες προβλέψεις για ανεργία στο 14% ή και παραπάνω του εργατικού δυναμικού ενώ το ΙΝΕ της ΓΣΕΕ εκτιμά ότι οι άνεργοι και οι υποαπασχολούμενοι θα φθάσουν το 1 εκατ. Θεωρείτε ότι τα προγράμματα του ΟΑΕΔ που έχετε ανακοινώσει αρκούν για να «καλύψουν» τις ανάγκες;
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η ανεργία θα διογκώνεται εφ΄όσον η οικονομία βρίσκεται σε ύφεση. Τα προγράμματα του ΟΑΕΔ, ύψους 2,5 δις που υλοποιούνται συμβάλλουν στη διατήρηση θέσεων εργασίας, στην απόκτηση πρώτης εργασιακής εμπειρίας από τους νέους και στην ομαλή ένταξη ανέργων στην αγορά εργασίας. Ηδη με το πρόγραμμα των 980 εκατομμυρίων για την διατήρηση θέσεων εργασίας που είναι σε εξέλιξη, έχουν διατηρηθεί μέσα σε ένα μήνα 150.000 θέσεις εργασίας. Επομένως, τα προγράμματα δεν αποτελούν πανάκαια αλλά σημαντική στήριξη σε μια αγορά που δοκιμάζεται.
5.Υπάρχει, ωστόσο, έλλειμμα στην προστασία των ανέργων (χαμηλά επιδόματα και περιορισμένη «κάλυψη» ειδικά για τους μακροχρόνια άνεργους) όπως και στα έσοδα από τις εισφορές προς τον ΟΑΕΔ. Σχεδιάζετε να το «καλύψετε» το έλλειμμα αυτό και πώς; Και, με την ευκαιρία, πώς θα αντιμετωπίσετε την οδηγία της τρόϊκας που ζητεί να εξοικονομηθούν 500 εκατ. ευρώ από τα κονδύλια του ΟΑΕΔ για τις πληρωμές επιδομάτων;
Ακριβώς επειδή το ποσοστό ανεργίας αναμένεται ότι θα αυξηθεί, συμφωνήθηκε με το Υπουργείο Οικονομικών, η κρατική ενίσχυση προς τον ΟΑΕΔ να αυξηθεί κατά 150 εκατομμύρια ευρώ και να φτάσει περίπου στα 500 εκατομμύρια. Από την 1/7/2011 οι εισφορές προς τον ΟΑΕΔ από επιχειρήσεις και εργαζόμενους θα πηγαίνουν απευθείας στο Ταμείο του ΟΑΕΔ και δεν θα καταβάλλονται μέσω ΙΚΑ.
6. Έχετε δεσμευτεί ότι θα δημιουργήσετε ένα πιο αποτελεσματικό «δίχτυ» προστασίας για τους άνεργους με «κάλυψη» της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψής τους, σε κάθε περίπτωση. Τι θα καλύπτεται, για ποιους και από πότε;
Υπάρχουν μακροχρόνια άνεργοι, άνεργοι νέοι αλλά και εργαζόμενοι που δεν έχουν προϋποθέσεις κάλυψης από τα Ταμεία ώστε να αισθάνονται ασφαλείς ως προς την ιατροφαρμακευτική και νοσοκομειακή τους κάλυψη. Όπως έχει δεσμευτεί και ο Πρωθυπουργός, θα ανακοινωθεί τις επόμενες ημέρες ένα ολοκληρωμένο σχέδιο κάλυψης ανέργων. Για το 2011, στόχος είναι να μην υπάρχει κανένας άνεργος ή πολίτης με χαμηλό εισόδημα χωρίς να έχει νοσοκομειακή και ιατρική περίθαλψη.
7. Όλοι θεωρούν ότι οι περικοπές που έγιναν στις συντάξεις (ιδίως στη 13η και 14η σύνταξη) ήταν άδικες και θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί αν η κυβέρνηση είχε προτείνει άλλα μέτρα ισοδύναμου αποτελέσματος. Όπως για παράδειγμα την εξοικονόμηση εσόδων από την σπατάλη στον κλάδο υγείας που ήδη έχετε αρχίσει να περιορίζετε. Θα μπορούσαν να επανέλθουν τα δώρα και πότε;
Αυτό που δεν έχει γίνει αντιληπτό είναι ότι την περίοδο που γινόντουσαν οι διαπραγματεύσεις για το Μνημόνιο, η αξιοπιστία της χώρας βρισκόταν στο ναδίρ.
Παρά το γεγονός ότι γνωρίζαμε και λέγαμε ότι οι δυνατότητες εξοικονόμησης εσόδων από τη σπατάλη και την κακοδιαχείριση π.χ. στον κλάδο υγείας ή από την φοροδιαφυγή ήταν και είναι μεγάλες, οι δανειστές μας δεν πίστευαν ότι θα είχαμε τη βούληση και την αποτελεσματικότητα να προωθήσουμε τις απαραίτητες αλλαγές. Ούτε ότι θα μπορούσαμε να είχαμε αποτελέσματα εντός του 2010.
Επομένως η «ανταλλαγή» της περικοπής μισθών και συντάξεων με άλλα μέτρα ισοδύναμου αποτελέσματος δεν ήταν εφικτή επιλογή.
Σήμερα έχουμε αποδείξει ότι διαθέτουμε την αποφασιστικότητα να κάνουμε μεγάλες τομές. Να μειώσουμε τις τιμές των φαρμάκων κατά 20% περίπου μεσοσταθμικά. Να εισάγουμε την ηλεκτρονική συνταγογράφηση. Να πείσουμε τους εταίρους μας ότι το 2011 η εξοικονόμηση πόρων από τα ασφαλιστικά ταμεία θα είναι της τάξης του 1,4 δις ευρώ.
Ετσι, η δημοσιονομική εξυγίανση που πετύχαμε το 2010, μειώνοντας το έλλειμμα κατά 6 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ ,μας επιτρέπει να κάνουμε πράξη τη δέσμευση του Πρωθυπουργού για το έκτακτο βοήθημα σε 500.000 χαμηλοσυνταξιούχους, που θα καταβληθεί μέσα στον Δεκέμβριο και να αρχίσουμε σταδιακά την επιστροφή του δώρου σε ευπαθείς κατηγορίες συνταξιούχων, αρχίζοντας άμεσα από παραπληγικούς και τυφλούς.
Για το μόνο που δεν μπορεί να κατηγορηθεί αυτή η Κυβέρνηση είναι για κοινωνική αναλγησία. Διαψεύδουμε τις Κασσάνδρες που βιάστηκαν να μας κατατάξουν σε αυτούς που αποδόμησαν το κοινωνικό κράτος. Είναι οι ίδιες Κασσάνδρες που έλεγαν ότι ο νόμος για την ρύθμιση οφειλών για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά δεν θα περάσει και ότι το ΕΚΑΣ κόπηκε οριστικά και δεν θα ξαναδοθεί. Εμείς συνεπείς με τις δεσμεύσεις μας, τους διαψεύδουμε για άλλη μια φορά, πληρώνουμε το ΕΚΑΣ για το 2010 με ένα νέο σύστημα κριτηρίων που αποδίδει δικαιοσύνη και παράλληλα φτάνει σε 8000 περισσότερους δικαιούχους..
8. Άλλη μια ανεκμετάλλευτη πηγή εσόδων είναι η εκτεταμένη αδήλωτη εργασία και η συνακόλουθη εισφοροδιαφυγή (πάνω από 10 δις ευρώ ετησίως) την οποία δεν έχετε ακόμη «χτυπήσει». Ποια μέτρα θα λάβετε και πότε;
Εχετε δίκιο. Η αδήλωτη εργασία είναι από τις δυσκολότερες πηγές εισφοροδιαφυγής. Εχουμε ήδη κάνει βήματα για τον περιορισμό της. Πρώτα από όλα έχουμε αυξήσει σημαντικά τους ελέγχους. Το ΣΕΠΕ είναι πλέον παρόν στην αγορά εργασίας. Ενδεικτικά μπορούμε να αναφέρουμε ότι κατά την περίοδο Φεβρουαρίου – Σεπτεμβρίου διενεργήθηκαν πάνω από 22.οοο έλεγχοι με επιβληθέντα πρόστιμα της τάξεως των 8.000.000 ευρώ. Χρησιμοποιούμε τις δυνατότητες της πληροφορικής που δυστυχώς έλειψαν μέχρι τώρα από τις υπηρεσίες του Υπουργείου μας. Στις αρχές του έτους θα μπεί σε λειτουργία το πληροφοριακό σύστημα που διασυνδέει τον ΟΑΕΔ, το ΙΚΑ και το ΣΕΠΕ όπου με την διασταύρωση στοιχείων θα διευκολυνθεί η ανίχνευση της αδήλωτης εργασίας. Δεν στεκόμαστε όμως μόνο στην αναβάθμιση των ελεγκτικών μηχανισμών. Εχοντας κάνει τη διάγνωση ότι οτι μεγαλύτερο μέρος της αδήλωτης εργασίας αφορά στο λεγόμενο «οικόσιτο προσωπικό» –οικιακές βοηθούς, κηπουρούς, ιδιαίτερα μαθήματα στο σπίτι- καθώς και εργαζόμενους στην γεωργία και στην κτηνοτροφία, εφαρμόζουμε το «εργόσημο», ένα έξυπνο δηλαδή σύστημα καταβολής ασφαλιστικών εισφορών, που διευκολύνει εργοδότες και εργαζόμενους χωρίς να απαιτούνται πολύπλοκες γραφειοκρατικές διαδικασίες. Το σύστημα θα ξεκινήσει από τον Ιανουάριο του 2011 και φιλοδοξούμε να περιορίσει σημαντικά την εισφοροδιαφυγή.
9. Η τρόϊκα έχει ζητήσει την ενίσχυση του Σώματος Επιθεωρήσεων Εργασίας καθώς και των ελέγχων στις επιχειρήσεις. Τι σχεδιάζετε να αλλάξετε στον τομέα αυτό; Θα προβλεφθούν και αυξημένα πρόστιμα για τους παραβάτες;
Η ενίσχυση του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας αποτελεί προτεραιότητα και έχει ήδη δρομολογηθεί. Το ΣΕΠΕ ενισχύεται με πάνω από 120 επιθεωρητές εργασίας οι οποίοι και θα ενταχθούν στο Σώμα, καλύπτοντας τις τεράστιες ελλείψεις που παρατηρούνται σε έμψυχο δυναμικό.
Σύντομα, τον επόμενο μήνα, θα φέρουμε για ψήφιση νομοθετική πρωτοβουλία που αναδιοργανώνει ριζικά το Σώμα ώστε να γίνει πιο αποτελεσματικό στη δράση του. Αναμορφώνουμε επίσης την λειτουργία του, το ύψος των προστίμων που καταβάλλονται αλλά και τον τρόπο συλλογής τους ώστε να μην αποτελούν αντικείμενο συναλλαγής. Όλα αυτά θα ρυθμίζονται με σχετική υπουργική απόφαση η οποία θα εκδοθεί τις επόμενες ημέρες.
10. Αντιμετωπίζετε το ενδεχόμενο να μειωθούν οι ασφαλιστικές εισφορές που πολλοί θεωρούν ότι είναι η βασική αιτία για τη εισφοροδιαφυγή;
Οι ασφαλιστικές εισφορές στην Ελλάδα για τις επιχειρήσεις είναι υψηλές. Και είναι μία από τις αιτίες της έλλειψης ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας σε συνδυασμό με την έλλειψη εξωστρέφειας, τη γραφειοκρατία και το υψηλό βάρος, την αστάθεια στο φορολογικό και θεσμικό πλαίσιο.
Το ονομαζόμενο « μη- μισθολογικό κόστος» που περιλαμβάνει το φορολογικό βάρος καθώς και το ύψος των εισφορών των εργαζομένων και των εργοδοτών ως ποσοστό του εργατικού κόστους ξεπερνά το 40% και είναι από τα υψηλότερα μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ. Η σταδιακή μείωση του βάρους αυτού αποτελεί προτεραιότητα. Αυτό όμως δεν γίνεται από τη μία στιγμή στην άλλη. Οι Διοικητές του ΙΚΑ και του ΟΑΕΕ έχουν υποβάλλει συγκεκριμένες προτάσεις που αξιολογούνται. Θα ξεκινήσουμε από την επιβράβευση όσων είναι καλοπληρωτές και εξοφλούν με συνέπεια τις τρέχουσες οφειλές τους. Είναι σημαντικό να εμπεδώσουμε την αντίληψη ότι η εισφοροδιαφυγή, η εισφοροαποφυγή και οι καθυστερήσεις στην πληρωμή εισφορών στερούν από συνανθρώπους μας το δικαίωμα σε μια αξιοπρεπή σύνταξη.
11. Το αποτέλεσμα των αυτοδιοικητικών εκλογών θεωρείτε ότι στέλνει μήνυμα στην κυβέρνηση για «διορθώσεις» στην πολιτική της; Ποιες αλλαγές θα μπορούσαν να γίνουν υπό το βλέμμα των δανειστών μας;
Το μήνυμα των εκλογών μπορεί να συνοψισθεί σε δύο λέξεις: Κριτική στήριξη.
Κριτική στήριξη σε μια Κυβέρνηση που βρίσκεται στην πιο δύσκολη φάση της Κυβερνητικής της πορείας. Κριτική στήριξη η οποία εκφράστηκε με θετική ψήφο σε υποψήφιους που υποστηριζόντουσαν από το Κυβερνόν κόμμα, με τη μη ψήφο σε εναλλακτικά ψηφοδέλτια,με την επιλογή της αποχής, του λευκού και του άκυρου.
Το συμπέρασμα είναι ότι πρέπει να προχωρήσουμε με τόλμη και αποφασιστικότητα στην υλοποίηση αυτών που ήδη έχουμε σχεδιάσει και δρομολογήσει. Ο προγραμματισμός μας είναι σε βάθος τριετίας. Η μεγάλη ευθύνη αυτής της Κυβέρνησης είναι να βγάλει τη χώρα από την κρίση και να τεθούν οι βάσεις για μια βιώσιμη ανάπτυξη στον τόπο, με κοινωνική δικαιοσύνη και κοινωνική συνοχή. Το στοίχημα θα κερδηθεί όταν τα νέα παιδιά της πατρίδας μας αισθανθούν ότι μπορούν να δημιουργήσουν στον τόπο τους και ότι ανοίγονται καινούργιοι ορίζοντες γι΄αυτά.
12. Υπάρχουν περιθώρια επαναδιαπραγμάτευσης του Μνημονίου; Η επιμήκυνση της αποπληρωμής του χρέους θα ήταν μια «καλή» λύση;
Άλλο «Επαναδιαπραγμάτευση» και άλλο «επιμήκυνση». Το πρώτο ούτε συμφέρει τη χώρα μας αλλά ούτε και την Ευρώπη. Η επιμήκυνση είναι κάτι άλλο. Παρόλο ότι δεν είναι αναγκαία, εφόσον συνεχίσουμε να πετυχαίνουμε τους ετήσιους στόχους που έχουν τεθεί μέχρι το 2013, εντούτοις, αν η αυξημένη αξιοπιστία της χώρας επιτρέψει βελτίωση των όρων δανεισμού, κάτι τέτοιο θα ήταν επιθυμητό. Θα απελευθέρωνε πόρους για την ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή.
Leave a Reply