H πρωτοβουλία των ΕυρωΣοσιαλιστών για «Ευημερία και Ισότητα» 04.03.2019
Άρθρο του Αντώνη Παπαγιαννίδη στο Economia blog, 4.03.2019
Ήδη την επόμενη – κυριολεκτικά – μέρα του Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών, μια τουλάχιστον από τις εκδηλώσεις του (αλλά και το συνολικό πνεύμα της αναζήτησης του Inclusive Growth, όπου η έννοια ταλαιπώρησε πλείονες συζητήσεις: το «Συμπεριληπτική Ανάπτυξη» ηχεί βαρβαρισμός, μήπως το «Ανοιχτή Ανάπτυξη», αν μη το «Ανάπτυξη χωρίς αποκλεισμούς» θα ήταν μια λύση;) έρχεται στο προσκήνιο. Στο προσκήνιο της δημόσιας συζήτησης σήμερα, αν και… προηγήθηκε – Ελλάδα του εκλογικού έτους 2019, βλέπετε! – ο πολιτικός καυγάς.
Ο λόγος για την Έκθεση της Ανεξάρτητης Επιτροπής για την Ευημερία και την Ισότητα (με αισιόδοξο τίτλο «Ευημερία για όλους σε μια Βιώσιμη Ευρώπη») που η παρουσίασή της στην Αθήνα γίνεται με πρωτοβουλία του INEΡΠΟΣΤ/Λούκας Κατσέλη, Ελληνικού Γραφείου του Ιδρύματος Friedrich Ebert (αυτό είναι το επίσημο Ίδρυμα του SPD) και Ομάδας Προοδευτικής Συμμαχίας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών του ΕυρωΚοινοβουλίου.
Η Έκθεση αυτή είχε παραγγελθεί από τους Ευρωσοσιαλιστές, στο πρόσφατο Συνέδριο των οποίων (στην Λισαβώνα) πρωτο-παρουσιάστηκε. Στην Ανεξάρτητη Επιτροπή που την συνέταξε συμπροήδρευε η Λούκα Κατσέλη με τον Δανό (πρώην Πρωθυπουργό) Poul Nyrup Rasmussen. Αφήνοντας, λοιπόν, κατά μέρος τις ΕλληνοΕλληνικές αντεγκλήσεις – υποσημείωση: στο Συνέδριο των Δελφών από τον ευρύτερο αυτό χώρο του κατ’ επίκλησιν προοδευτισμού, η παρουσία Γιώργου Παπανδρέου είχε πλήθος κόσμου, της Φώφης Γεννηματά περιορισμένο, του Σταύρου Θεοδωράκη κάπου στο μέσον… – αλλά και τους χαρακτηρισμούς του τύπου «στημένη εκδήλωση» ή «πάρτυ ιδιωτικό», ας δούμε πώς προ-παρουσίασε την Έκθεση στους Δελφούς η Λούκα. (Ενόψει της σημερινής παρουσίασης, στο Divani Caravel, στις 18:00).
Πρώτα-πρώτα το φόντο στοιχείων: 118 εκατομμύρια Ευρωπαίων (κάπου 25% του πληθυσμού στην ΕΕ) βρίσκονται σε κίνδυνο φτώχειας ή αποκλεισμού. Ένα 10% ζει «σε επισιτιστική ανασφάλεια», τελευταίο σκαλοπάτι της ένδειας. Ενώ 18% των νέων βρίσκεται χωρίς απασχόληση και ταυτόχρονα δεν σπουδάζει ούτε είναι σε πρόγραμμα κατάρτισης – «προετοιμαζόμενο» έτσι για αυριανό αποκλεισμό…
Αυτή είναι η μια πλευρά της «Ευρώπης» πριν τις Ευρωεκλογές του Μάϊου. Γιατί η άλλη έγκειται στο ότι 5% των Ευρωπαίων διακρατούν το 40% του ιδιωτικού πλούτου – ενώ το 8% του πλούτου αυτού βρίσκεται σε φορολογικούς παραδείσους. Επίσης, 147 πολυεθνικές συγκεντρώνουν το 40% του πλούτου παγκοσμίως, πάντα σύμφωνα με την Έκθεση.
Αυτή η εικόνα – χωρίς να χρειάζεται να περάσει κανείς από αναλύσεις τύπου Thomas Piketty ή Branko Milanovic – δείχνει την εξήγηση της εμπιστοσύνης που έχει χαθεί στους πληθυσμούς, αλλά και την ανάγκη για μια διαφορετική στρατηγική αντιμετώπισης του φαινομένου των ανισοτήτων. «Δεν πρόκειται μόνο για μια Ευρώπη απλώς δημοκρατική, αλλά για μια Ευρώπη δίκαιη και βιώσιμη, βασισμένη στην οικονομική ισότητα» σύμφωνα με την Λούκα.
Καθώς δε οι ΕυρωΣοσιαλιστές συνειδητοποιούν την υποχώρηση της πολιτικής τους πρότασης, στρέφονται με νέα λογική σε δυο υφιστάμενες μείζονες πρωτοβουλίες, με Ευρωπαϊκό και διεθνές ακροατήριο (οι οποίες, συμπληρώνουμε, «χάθηκαν»). Την Στρατηγική της Λισαβώνας του 2000 που μιλούσε για 2010, ύστερα για 2020 και τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ του 2015, που «έβλεπαν» σε ορίζοντα 2030.
Προς πέντε κατευθύνσεις επιχειρεί η Έκθεση των ΕυρωΣοσιαλιστών να στρέψει την προσοχή σήμερα. Πρώτον, πώς θα στηριχθεί η δημοκρατία με επαναφορά της κινητοποίησης των πολιτών: εδώ στόχος είναι η ουσιαστικοποίηση των συλλογικών διαπραγματεύσεων, η συνολική ενδυνάμωση του πολίτη μέσα από το συλλογικό. Δεύτερον, πώς θα επιδιωχθεί – με σύγχρονους όμως όρους – η αναμόρφωση του καπιταλισμού, μετά και την ανάδειξη των επικίνδυνων δυσλειτουργιών του, μέσα από ρυθμιστικές παρεμβάσεις και σωστότερη εποπτεία των αγορών, ή με προσεγγίσεις όπως του ψηφιακού φόρου ή της φορολόγησης των κινήσεων κεφαλαίων. Τρίτον, πώς θα επαναφερθεί στο προσκήνιο ο στόχος της κοινωνικής δικαιοσύνης με την ουσιαστική αλληλεγγύη, με κλείσιμο της εισοδηματικής ψαλίδας, με εξέταση της φορολογίας του πλούτου. Τέταρτον, πώς θα αντιμετωπισθεί το «πρόβλημα Μακρόν», δηλαδή πως θα επιχειρηθεί (π.χ. στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής ή της ψηφιακής/τεχνολογικής αλλαγής) ή «δίκαιη μετάβαση». Τέλος, πώς μπορεί να προωθηθεί μια πειστική μεταβολή στην Ευρωπαϊκή διακυβέρνηση, πώς για παράδειγμα το διαβόητο Σύμφωνο Σταθερότητας (και, υποτίθεται, Ανάπτυξης) θα μπορούσε να τροποποιηθεί σε Σύμφωνο Βιώσιμης Ανάπτυξης. Όπου, πέραν των γνώριμων στόχων ελλείμματος/χρέους θα εύρισκε κανείς την πορεία του ΑΕΠ, της απασχόλησης, της φτώχειας…
«Τέτοια πράγματα δεν γίνονται», θα πουν πολλοί. Αν όμως ούτε καν οι ΕυρωΣοσιαλιστές δεν νομιμοποιούνται να τα συζητούν, τότε καλύτερα να … ξεχάσουν τον εαυτό τους.
https://www.economia.gr/gr/journal2/blog/post?journal_blog_category_id=8&journal_blog_post_id=1641
Leave a Reply