Για μια νέα οικονομία με αιχμή την πράσινη ανάπτυξη
Πολλοί αντιλαμβάνονται την πράσινη ανάπτυξη ως πολυτέλεια. Ωστόσο, η αλλαγή του αναπτυξιακού μας προτύπου και η σαφής αναπτυξιακή στοχοθέτηση αποτελούν θεμελιώδεις προϋποθέσεις για την υπέρβαση της σημερινής κρίσης. Η σοβαρή κρίση των δύο αυτών παραγόντων διευρύνει το παραγωγικό έλλειμμα και περιορίζει τις πηγές για τη δημιουργία πλούτου και νέων βιώσιμων θέσεων εργασίας.
Το ερώτημα «τι θα παράγει αυτός ο τόπος την επόμενη δεκαετία;» και «σε ποιους τομείς οι νέοι του σήμερα θα βρουν σταθερή εργασία;» αποκτά καθοριστική σημασία. Η απάντηση που θα δώσουμε στα ερωτήματα αυτά θα καθορίσουν το μέλλον της χώρας.
Από το μεταπολεμικό πρότυπο που βασίστηκε στη φθηνή εργασία, την αλόγιστη χρήση των φυσικών πόρων, την απαξίωση του περιβάλλοντος, την άναρχη χωροθέτηση δραστηριοτήτων και την ανάδειξη της κατασκευαστικής δραστηριότητας και της οικοδομής ως βασικές ατμομηχανές της ανάπτυξης, πρέπει να μεταβούμε σε ένα άλλο πρότυπο για μια νέα οικονομία με αιχμή «την πράσινη ανάπτυξη».
Η νέα αυτή αναπτυξιακή στρατηγική είναι αναγκαία, ώστε να αντιμετωπιστούν τα χρόνια διαρθρωτικά προβλήματα και οι υστερήσεις της ελληνικής οικονομίας. Γι’ αυτό, η στροφή στην πράσινη ανάπτυξη δίνει απάντηση στη σοβαρή κρίση που διέρχεται σήμερα η χώρα μας και, μαζί με τα άμεσα μέτρα στήριξης της πραγματικής οικονομίας, δημιουργούν προϋποθέσεις υπέρβασής της.
Πράσινη ανάπτυξη σημαίνει:
* Ανάδειξη των πραγματικών συγκριτικών πλεονεκτημάτων της χώρας, δηλαδή της πανέμορφης φύσης της, του ανθρώπινου δυναμικού της, του πολιτιστικού της κεφαλαίου και της γεωγραφικής της θέσης στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων. Η προσεκτική αξιοποίηση των πλεονεκτημάτων αυτών συντελεί στη δημιουργία εισοδήματος και νέων θέσεων εργασίας.
* Ανάπτυξη του αγροτοδιατροφικού τομέα, με αναβάθμιση της ποιότητας και τυποποίηση των ελληνικών αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων, με έμφαση σε προϊόντα ονομασίας προέλευσης και γεωγραφικής ένδειξης, καθώς και επένδυση στη βιολογική γεωργία και κτηνοτροφία.
* Νέος ενεργειακός σχεδιασμός που θα προωθεί την εξοικονόμηση ενέργειας, την ενεργειακή ασφάλεια και τις ανανεώσιμες πηγές, ώστε το 2020 το 18% της ενέργειας να προέρχεται από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ).
* Ανάπτυξη τεχνογνωσίας και τεχνολογίας στον κλάδο των ΑΠΕ, καθώς και «πράσινες» κατασκευές, ώστε να καταστούν βασικοί εξαγωγικοί κλάδοι της οικονομίας.
* Στήριξη τουριστικών υπηρεσιών υψηλής ποιότητας με προώθηση εναλλακτικών μορφών τουρισμού για όλο το χρόνο, που σέβονται το περιβάλλον και τον πολιτισμό.
* Προστασία του περιβάλλοντος και αποτελεσματική διαχείριση των φυσικών πόρων, με ανάδειξη του πολιτιστικού αποθέματος και του ιδιαίτερου τοπικού χαρακτήρα κάθε νομού και περιφέρειας
* Επένδυση στην παιδεία, τη δια βίου μάθηση και τις ανθρώπινες δεξιότητες για διεύρυνση των εκπαιδευτικών επιλογών, υψηλό εκπαιδευτικό αποτέλεσμα και αύξηση της παραγωγικότητας. Αυτό σημαίνει ανάδειξη του πολιτιστικού κεφαλαίου της χώρας.
* Αναβαθμισμένες μεταφορικές και ακτοπλοϊκές υπηρεσίες καθώς και τηλεπικοινωνίες
* Μια σύγχρονη νησιωτική πολιτική ώστε κάθε νησί να αποκτήσει το δικό του «brand name» και δημιουργία «πράσινων πόλεων» που θα αναβαθμίζουν την ποιότητα ζωής.
Η εφαρμογή των αρχών της πράσινης ανάπτυξης σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο με ενεργοποίηση των τοπικών κοινωνιών, ουσιαστική συμμετοχή της τοπικής αυτοδιοίκησης και μεταφορά των αναγκαίων πόρων, αποτελεί προϋπόθεση ώστε η Ελλάδα να αλλάξει σελίδα. Η ολοκληρωμένη περιφερειακή ανάπτυξη με ανάδυση νέων πόλων οικονομικής δραστηριότητας, με κλαδικές αναδιαρθρώσεις σε κλάδους που έχουν πληγεί από τον διεθνή ανταγωνισμό και ουσιαστική ενίσχυση των αυτοδιοικητικών θεσμών, αποκέντρωση και περιφερειακή συνοχή, αποτελούν σημαντικά στοιχεία μιας νέας και ολοκληρωμένης, στοχευμένης αναπτυξιακής στρατηγικής. Μιας στρατηγικής, που χτίζεται από κάτω προς τα πάνω, από το τοπικό προς το κεντρικό, και που χρηματοδοτείται από τους διαθέσιμους Κοινοτικούς πόρους μέσω αναθεώρησης του ΕΣΠΑ 2007-2013 και του επενδυτικού νόμου.
Η προώθηση μεγάλων τομών για τη μείωση της γραφειοκρατίας και της πολυνομίας, την αντιμετώπιση της διαφθοράς και την άρση των αντικινήτρων που εμποδίζουν την ανάπτυξη της υγιούς επιχειρηματικότητας αποτελεί προϋπόθεση για τα ανωτέρω. Προϋπόθεση αποτελεί και η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στους θεσμούς διακυβέρνησης, ώστε να βελτιωθούν οι προσδοκίες και να αποκατασταθεί ένα κλίμα θετικής προοπτικής για τη χώρα.
Πράσινη ανάπτυξη σημαίνει, επομένως, νέες δυναμικές δραστηριότητες, νέες θέσεις εργασίας και δημιουργία πλούτου. Σημαίνει ανάκτηση της χαμένης ανταγωνιστικότητας της χώρας. Αποτελεί τη μόνη αξιόπιστη απάντηση απέναντι στον εντεινόμενο διεθνή ανταγωνισμό αλλά και απάντηση στις σύγχρονες προκλήσεις όπως την κλιματική αλλαγή και την εξάντληση υδάτινων πόρων που επισείουν νέους κινδύνους. Αποτελεί το μεγάλο στοίχημα, εν μέσω της σημερινής κρίσης, για το μέλλον της χώρας.
(Άρθρο στην εφημερίδα «Το Βήμα» 10/03/2009)
Leave a Reply